Goed Bestuur & Toezicht 2022-3

Reis of expeditie

Voor de vakantietijd plannen velen van ons een reis naar een prettige bestemming.

Uiteraard willen we geen verrassingen. Overnachtingen zijn geboekt, reisafstanden per dag uitgezet en op de eindbestemming wacht een goed uitgezochte accommodatie. Alles is prima beheersbaar gemaakt. En mocht er alsnog iets tegenzitten, dan is daar de pechhulp of de reisverzekering om ons alsnog uit de brand en terug in het geplande spoor te helpen.

Hoe anders is een expeditie. Elke dag moet de route ontdekt worden, worden de aangetroffen omstandigheden bekeken, besproken en omgezet in een plan voor de komende paar uren. Niets is zeker, pas aan het eind van de dag weet je welke gevaren er het hoofd zijn geboden. Natuurlijk ga je zo goed mogelijk voorbereid op pad. Voor elke eventualiteit die je vooraf kunt bedenken heb je materiaal meegebracht. Maar het komt voornamelijk aan op aanpassingsvermogen, creatief omgaan met de mogelijkheden die je hebt, en permanent nadenken over de beste manier om voort te gaan.

De wereld van tegenwoordig heeft veel van zijn voorspelbaarheid verloren. Tegelijkertijd zijn we erg gewend geraakt aan die voorspelbaarheid. Het gevoel van zekerheid en veiligheid dat hiermee samenhangt, is verslavend. Het is dus logisch dat onze eerste reactie is om nog beter ons best te doen om de wereld opnieuw onder controle te krijgen.

Helaas, elke complexiteitswetenschapper kan het je vertellen: de eenvoud komt nooit meer terug. We zullen alternatieve manieren moeten vinden om onze doelen in deze wereld toch bereikbaar te maken. De expeditie naar onzekere gebieden is daarmee terug van weggeweest. En dat heeft ook vele leuke kanten. Risico’s zijn sterk te verkleinen door met veel partijen samen te werken. Creativiteit is dan belangrijker dan controll. Permanente bereidheid om plannen opnieuw aan te passen en weer in lijn te brengen met de aangetroffen werkelijkheid maakt onze wereld minder saai, en gelukkig dus ook minder voorspelbaar.

Omarm complexiteit, er is geen andere manier.

Puck Dinjens en Herman Hudepol
Hoofdredactie Goed Bestuur &Toezicht

Meer over
Goed Bestuur & Toezicht
Platform voor Governance
Ga naar de website >